Центарот за мир, ненасилство и човекови права – Осијек, Хрватска го додели овогодинешното Признание за промовирање на изградба на мир, ненасилство и човекови права „Крунослав Сукиќ“ на конзорциумот од шест организации – ПАКС за мир (Холандија), Мировна акција (Северна Македонија), ИНТЕРГА и Нова социјална иницијатива (Косово), Граѓански иницијативи (Србија) и Меѓународниот центар за транзициска правда (Брисел/Њујорк).
Како што е наведено од организаторот, ова Признание е доделено на организациите за заедничкиот потфат, преку кој успеаја преку инклузивен процес да обединат 23 здруженија на цивилни жтрви од Србија, Косово и Северна Македонија, со што и заеднички ги развија и хармонизирааа принципите за Транзициска правда во Западен Балкан.
Церемонијата за доделување на признанието беше одржана на 11 декември 2024, во Народниот театар во Осијек. Претставник од Мировна акција на церемонијата, беше Емрах Реџепи, доодека од ПАКС за мир Танушире Нигам и Берт Ван Дер Линде и Теодора Захировиќ од Граѓански иницијативи.
Во своето обраќање мировниот активист Емрах Реџепи потенцираше дека работевме и ќе работиме на прашањето за последиците од војните на Балканот, кои за жал и после 30 години ги чувствуваме, а посебно имаат влијание врз животите на жртвите денес. Тој се осврна и на фактот што нашите држави научија многу малку од минатото, што се гледа и во однос на тоа како се поставуваат поврзано со Газа, Украина, Судан итн. Сепак, се радува што и покрај пасивните и апатични институции, има луѓе кои веруваат во ненасилството и изградбата на мирот.
Признанието е резултат на реализацијата на регионалната програма „Зајакнување на инклузивноста и гласот на жртвите“ која стави акцент на промоција на правдата и правичноста како темели на процесот на изградба на мир. Програмата ја карактеризитаат мапирање на потребите на цивилните жртви и организациите застапници на цивилните жртви од војните во поранешна Југославија, нивно поттикнување за соработка и вмержување, како и поддршка на младински организации кои работат на изградба на мир во Македонија, Србија и Косово. Покрај директната работа со жртви и организации на жртви, програмата посвети уметнички дел преку креирање на регионална изложба „Сите наши солзи“ со авторски фотографии од 3 фотографи и 1 фотографка, промовирана во Белград, Скопје и Приштина, како и во Стразбур, две театарски претстави: „Заминувања“ колективна драматургија во режија на Драгана Гунин од Македонија, и „Татко и татко“ во режија на Куштрим Колиќи од Косово и документарен филм посветен на цивилните жртви.
Qendra për Paqe, Padhunshmëri dhe të Drejtat e Njeriut – Osijek, Kroaci ndau Мirënjohjen e këtij viti për Promovimin e Ndërtimit të Paqes, Padhunshmërisë dhe të Drejtave të Njeriut “Krunoslav Sukiç” konsorciumit prej gjashtë organizatash – PAX për Paqe (Holandë), Aksioni Paqësor (Maqedoni e Veriut) INTERGA dhe Iniciativa e Re Sociale (Kosovë), Iniciativat Qytetare (Serbi) dhe Qendra Ndërkombëtare për Drejtësi Tranzicionale (Bruksel/Nju Jork).
Siç thuhet nga organizatori, kjo mirënjohje u ndahet organizatave për ndërmarrjen e përbashkët, përmes së cilës kanë arritur që përmes një procesi gjithëpërfshirës të bashkojnë 23 shoqata të viktimave civile nga Serbia, Kosova dhe Maqedonia e Veriut, duke zhvilluar dhe harmonizuar së bashku parimet për Drejtësi Tranzicionale në Ballkanin Perëndimor.
Ceremonia e ndarjes së çmimeve u mbajt më 11 dhjetor 2024, në Teatrin Kombëtar në Osijek. Përfaqësues nga Aksioni Paqësor në ceremoni ishte Emrah Rexhepi, ndërsa nga PAX për Paqe Tanushiree Nigam dhe Bert Van Der Linde dhe Teodora Zahirovic nga Iniciativat Qytetare.
Aktivisti paqësor Emrah Rexhepi në fjalën e tij theksoi se kemi punuar dhe do të punojmë në çështjen e pasojave të luftërave në Ballkan, të cilat për fat të keq i ndjejmë edhe pas 30 vitesh dhe veçanërisht kanë ndikim në jetët e viktimave sot. Ai iu referua edhe faktit se vendet tona kanë mësuar shumë pak nga e kaluara, gjë që shihet edhe në atë se si pozicionohen në raport me Gazën, Ukrainën, Sudanin etj. Megjithatë, gëzohet që pavarësisht institucioneve pasive dhe apatike, ka njerëz që besojnë në padhunshmërinë dhe ndërtimin e paqes.
Njohja është rezultat i realizimit të programit rajonal “Fuqizimi i gjithëpërfshirjes dhe zërit të viktimave” i cili theksoi promovimin e drejtësisë dhe të drejtës si themele të procesit të ndërtimit të paqes. Programi karakterizohet me hartimin i nevojave të viktimave civile dhe organizatave që përfaqësojnë viktimat civile të luftërave në ish-Jugosllavi, duke i inkurajuar ata të bashkëpunojnë dhe rrjetëzohen, si dhe duke mbështetur organizatat rinore që punojnë në ndërtimin e paqes në Maqedoni, Serbi dhe Kosovë. Përveç punës së drejtpërdrejtë me viktimat dhe organizatat e viktimave, programi përkushtoi një pjesë artistike përmes krijimit të ekspozitës rajonale “Gjithë lotët tanë” me fotografi origjinale nga 3 fotografë dhe 1 fotografe, e promovuar në Beograd, Shkup dhe Prishtinë, si dhe në Strasburg, dy shfaqje teatrale: “Largime” – një dramaturgji kolektive me regji të Dragana Gunin nga Maqedonia dhe “Babai dhe babai” me regji të Kushtrim Koliqit nga Kosova, dhe një film dokumentar kushtuar viktimave civile.
