Takimin e tretë për dialog, në kuadër të projektit “Interpretimi i historisë së përbashkët së kohës bashkëkohore” e mbajtëm më 17, 18, 21 dhe 22 dhjetor, 2020. Realizimi i këtij takimi u bë përmes platformës ZOOM.
Aksioni Paqësor dhe AMHM, përmes realizimit të takimeve për dialog vazhdojnë të zotohen për arritjen e qëllimit specifik të këtijë projekti: përforcim të kapaciteteve të kuadrit arsimor të historisë nga shkollat fillore dhe të mesme në Republikën e Maqedonisë së Veriut për shqyrtim kritik të narativave historike etnocentrike dhe të mënyrave se si mbahen orët e historisë.
Ekipi trajnues për këtë takim dialogu ishte: Mire Mladevoski nga AMHM, Emrah Rexhepi dhe Boro Kitanoski nga Aksioni Paqësor.
Ky takim u mbajtë në rrethana shoqërore specifike, të cilat vetëvetiu janë sfidë dhe ndikojnë natyrshëm në punën e kuadrove arsimore, por edhe në vetë projektin. Në këtë mënyrë, Ministria për Arsim dhe Shkencë i lajrmëroi reformat për arsimin fillor, të cilat kanë ndikim të drejtëpërdrejtë në lëndën e historisë. Gjithashtu, vendi u ballafaqua me sfidë politike, e kjo është vetoja për fillimin e negociatave për anëtarësim në Bashkimin Evropian.
Për shkak të specifikës së rrjedhave dhe ndryshimeve shoqërore, njërën prej ditëve për diskutim, në kuadër të këtijë takimi për dialog, ja kushtuam bisedës se si ngjarjet aktuale politike ndikojnë në punën e shkollës. Vlerësuam se ky diskutim ka një rëndësi të jashtëzakonshme. Grupi u qas me vështrime shumë të sinqerta dhe konstruktive për rrjedhat shoqërore por shtroi pikëpamje edhe rreth asaj se si këto sfida ndikojnë në shkollë dhe në klasë. Kështu, njëri nga pjesëmarrësit do të theksojë se “Nevojitet një konsensus i gjërë. Duhet të jepet kohë për reforma. Të mund të shihen mangësitë dhe të punohet për përmirësimin e tyre. Historia jep mundësi për zhvillimin e të menduarit kritik.”
Në këtë takim dialogu biseduam edhe për atë se çka kontribuon për ndërtimin e ndjenjës së besimit. Për këtë sesion, përdorëm tre rrëfime jetësore nga arkiva e Aksionit Paqësor, dhe filmin dokumentar “Linjë e ndërprerë” në prodhim të Qendrës për Aksion të Padhunshëm Beograd/Sarajevë, në xhirimin e të cilit morrën pjesë edhe aktivistë të Aksionit Paqësor. Përmes shtjellimit të tre rrëfimeve jetësore dhe filmit dokumentar, grupi kishte mundësi që të hap dialog për ndërtimin e besimit dhe për atë se çka përmban në tërësi një proces i tillë në shoqëri.
Gjithashtu, patëm sesione të hollësishme edhe për analizë të teksteve shkollore për histori. Më 21 dhjetor, e hapëm temën: Si do të duhej të duket një prezentim i përshtatshëm (gjithpërfshirës, real, i njerëzishëm dhe i ndershëm) i historisë?
Ndërsa më 22 dhjetor, i analizuam heronjtë etnik të cilët janë të përfaqësuar në librat shkollorë, rolin e grave në këtë kontekst dhe gjetjen e problemeve në materialin për lëndën e historisë, mënyrën e të ligjëruar dhe sugjerimeve për ndryshime.
Për secilën nga takimet e dialogut, ekipi trajnues prodhoi dokumentacion të përshtatshëm, i cili do të shërbejë si njëri nga resurset për krijimin e një studimi në kuadër të këtijë projekti.
Ky aktivitet është pjesë e projektit “Interpretimi i historisë së përbashkët së kohës bashkëkohore” të cilin e zbatojnë Shoqata Aksioni Paqësor dhe Asociacioni i Mësimdhënësve të Historisë në Maqedoni (AMHM), ndërsa financiarisht përkrahet nga programi CIVIKA Mobilitas dhe nga Ministria Federale Gjermane për Bashkëpunim Ekonomik dhe Zhvillim, përmes partnerit të Aksionit Paqësor, Kurve Wustrow nga Gjermania. Më tepër informata për programin e CIVIKA Mobilitas dhe grantistët në kuadër të këtij programi mund të lexoni në civikamobilitas.mk.
Третата дијалошка средба, во рамките на проектот „Толкување на заедничката историја на современото време“ ја одржавме на 17, 18, 21 и 22 декември 2020. Реализацијата на средбата беше преку користење на платформата ЗУМ.
Мировна акција и АНИМ, преку реализацијата на дијалошките средби, продолжуваат да се залагаат за остварување на специфичната цел од проектот: Зајакнати капацитети на наставниот кадар по историја од основните и средните училишта од Република Северна Македонија за критичко согледување на етноцентричните историски наративи и начините на кои се изведуваат часовите по историја.
Тренерскиот тим за оваа дијалошка средба беше: Мире Младеновки од АНИМ, Емрах Реџепи и Боро Китаноски од Мировна акција.
Оваа средба се одржа во специфични општествени околности, кои самите по себе се предизвик и природно влијаат врз работата на наставниот кадар, но и врз самиот проект. Така, во овој период Министерството за образование и наука ги најави реформите за основно образование, кои директно влијаат врз предметот историја. Исто така земјава се соочи со политички предизвик, а тоа е ново вето за почеток на преговорите за членство во Европската Унија.
Поради спецификата на општествените текови и промени, во рамките на оваа дијалошка средба посветивме еден ден на дискусии за тоа како актуелните политички настани, влијаат врз работата во училиштето. Ценевме дека оваа дискусија е од исклучителна важност. Групата настапи со многу искрени и конструктивни согледувања на општествените текови но и даде осврт како овие предизвици влијаат како во училиштето, така и во училницата. Така еден од учесниците ќе истакне „Потребен е широк консензус. Треба да се даде време за реформи. Да се согледаат недостатоците и на нив да се работи. Историјата дава можност за развој на критичко размислување“
На оваа дијалошка средба разговаравме и за тоа што придонесува кон изградбата на чувство на доверба. За оваа сесија, користевме три животни приказни од архивата на Мировна акција, како и документарниот филм „Испрекината црта“ во продукција на Центарот за ненасилна акција Белград/Сараево, во чие снимање учествуваа и активисти на Мировна акција. Преку разработка на трите животни приказни и документарниот филм, групата имаше можност да отвори дијалог за изградба на доверба и за тоа што сè вклучува еден ваков процес во општеството.
Исто така имавме исцрпни сесии и за анализа на учебниците по историја. На 21 декември ја отворивме темата: Како би требало да изгледа едно соодветно (сестрано, реално, човечно и чесно) претставување на историјата?
Додека на 22 декември, ги анализиравме етничките херои кои се претставени во учебниците, улогата на жените во тој контекст и лоцирање на проблеми во материјата по историја, начинот на предавање и предлози за промени.
За секоја од реализираните дијалошки средби, тренерскиот тим продуцираше соодветна документација, која ќе биде еден од ресурсите за креирање на студија во рамките на овој проект.
Оваа активност е дел од проектот „Толкување на заедничката историја на современото време“ кој го спроведуваат Здружението Мировна акција и Асоцијацијата на наставници по историја на Македонија (АНИМ), а е финансиски поддржан од програмата Цивика мобилитас и Федерално министерство за економска соработка и развој – Германија преку партнерите од Мировна акција, КУРВЕ, Вустроу од Германија. Повеќе информации за програмата на Цивика мобилитас и грантистите во рамките на оваа програма, можете да прочитате на civicamobilitas.mk
